หลักสูตรนวัตกรรมทางธุรกิจและการเงิน การเรียนรู้ตลาดการเงินยุคใหม่
Student blog — 07/02/2025

ในหลักสูตร “นวัตกรรมทางธุรกิจและการเงิน” ของคณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย หนึ่งในวิชาที่ได้รับความสนใจจากนักศึกษาคือ “ตลาดการเงิน สถาบันการเงินและเครื่องมือ” ซึ่งจะมีการพูดถึง Cognitive Bias หรือการเอนเอียงในกระบวนการคิด มุมมองการตัดสินใจที่ไม่เป็นเหตุเป็นผล
พฤติกรรม “เม่าน้อย” และการเอนเอียงในกระบวนการคิด
ในตลาดหุ้นจะมีพฤติกรรมที่น่าสนใจ เช่น “เม่าน้อย” ซึ่งมักได้ยินจากนักลงทุนที่ประสบปัญหาจากการลงทุนและติดดอย (ติดหุ้นที่ไม่สามารถขายออกได้) สาเหตุหนึ่งมาจากการเอนเอียงของการตัดสินใจ (Cognitive Bias) ที่ส่งผลต่อการเลือกลงทุนในหุ้นที่มีความผันผวนสูง
ความเร่งรีบและอคติที่เกิดขึ้นในตลาดหุ้น
การลงทุนในหุ้นที่มีการเคลื่อนไหวมากกว่าตลาด (Beta>0) ต้องใช้ความเร็วในการเข้าซื้อและขายออก เพื่อหลีกเลี่ยงการ “ติดหุ้น” หรือ “ติดดอย” นักลงทุนบางคนจึงมักมีอคติความลำเอียงสนับสนุนตัวเอง (Confirmatory Bias) หรือความเชื่อมั่นเกินจริง (Overconfidence) ซึ่งส่งผลให้พวกเขากล้าได้กล้าเสียในสถานการณ์ที่มีความเสี่ยงสูง
พฤติกรรมเสี่ยงของนักเก็งกำไร
พฤติกรรมการลงทุนแบบ “เก็งกำไร” หรือการซื้อขายหุ้นในระยะสั้นเพื่อทำกำไรในระยะเวลาอันสั้นนั้นเปรียบเสมือนกับการวิ่งเก็บเหรียญตัดหน้ารถสิบล้อ การตัดสินใจที่เร็วเกินไปโดยไม่พิจารณาความเสี่ยงอาจทำให้นักลงทุนติดดอย หรือประสบกับความสูญเสียที่ไม่คาดคิด
แนวทางการหลีกเลี่ยงความเสี่ยง
การแก้ปัญหานี้ตามแนวคิดของ Prof. Daniel Kahneman นักจิตวิทยาที่ได้รับรางวัลโนเบลด้านเศรษฐศาสตร์ปี 2002 คือการ “คิด..ให้มันช้าลง” โดยการใช้สองระบบของสมองในการตัดสินใจ คือ ระบบอัตโนมัติ (คิดเร็ว ทำเร็ว) ซึ่งอาจทำให้เกิดความผิดพลาดได้ง่าย และระบบเหตุผล (คิดช้า ทำช้า) ซึ่งสามารถช่วยให้การตัดสินใจมีความรอบคอบมากขึ้น
สรุป
ในท้ายที่สุด นักเก็งกำไรในตลาดหุ้นควรมีการพิจารณาอย่างรอบคอบและหลีกเลี่ยงการตัดสินใจที่เร็วเกินไปในสภาวะตลาดที่ผันผวน เพื่อหลีกเลี่ยงการ “ติดดอย” หรือสูญเสียจากการตัดสินใจที่ไม่คำนึงถึงความเสี่ยงอย่างเพียงพอ
แหล่งอ้างอิง:
รศ.เรวดี พานิช, คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย
Prof. Daniel Kahneman, Nobel Laureate in Economic Sciences (2002)